Azië

De Aziatische collectie omvat 1.413 inventarisstukken, daterend van de 18e eeuw tot heden. Ze valt op door haar rijkdom aan theatermaskers, maar ook door een opmerkelijke collectie poppen die goden, demonen, geesten, legendarische helden, monsters en dieren voorstellen.

Op zo'n uitgestrekt continent heeft elke regio haar eigen tradities en culturele eigenheden ontwikkeld. Bepaalde mythologische verhalen en epen, zoals de Ramayana en de Mahabharata, komen echter in tal van landen voor (India, Birma, Indonesië, Cambodja, Laos, de Filippijnen, Sri Lanka, enz.). De esthetiek van de maskers en hun voorstelling varieert naargelang de religieuze of spirituele context, of die nu hindoeïstisch, boeddhistisch, islamitisch of animistisch is.

Theatervoorstellingen, vaak gebaseerd op de strijd tussen goed en kwaad, brengen esthetische, morele, sociale en historische waarden over die eigen zijn aan elke cultuur. Daarnaast vermaken lichtere personages, zoals narren, het publiek met hun komische replieken en burleske gebaren – essentieel in deze voorstellingen, die soms uren duren.

Hoewel ze hier worden gepresenteerd volgens het continent waar ze vandaan komen, zijn deze stukken in onze tentoonstelling op een uitgesproken thematische manier samengebracht, wat uitnodigt tot nieuwe dialogen tussen culturen en een interculturele lezing van maskerpraktijken over de hele wereld.

Dit masker met diepe rimpels en lachende ogen is gemaakt door Michishige Udaka, een maskerbeeldhouwer en Noh-theateracteur, en stelt een van de oudste personages uit het Noh-theater voor. Het is de belichaming van een god in de gedaante van een oude man, Hakushiki-jô. Deze kami (Shinto-godheid) symboliseert vrede en speelt altijd de hoofdrol in Okina-toneelstukken. Deze maskers worden als heilig beschouwd en hebben een oude oorsprong die teruggaat tot vóór het Noh-theater. Vanaf de 12e eeuw stond de Dans van de Oude Man garant voor een lang leven en overvloedige oogsten.

Hanuman is de koning (of generaal van het leger) van de apen. Hij staat bekend om zijn kennis, behendigheid, snelheid en loyaliteit aan Rama. Hij helpt hem bij zijn zoektocht naar prinses Sita en komt hem te hulp in zijn strijd tegen Ravana. Dit masker wordt gebruikt in Ramlila, een populaire Indiase toneelvoorstelling die enkele heldendaden uit het Ramayana-epos, een van de twee grote heilige teksten van India, vertelt.

Wayang Golek is een theatervorm waarbij met houten poppen wordt gespeeld en die de hindoeïstische epen Ramayana en Mahabharata en diverse lokale legendes ensceneert.

Dit vrouwelijke personage met elegante kleding en delicate gelaatstrekken stelt een prinses voor. De ‘goede’ personages van Wayang Golek onderscheiden zich van de ‘slechte’ door hun fijne gelaatstrekken, terwijl de laatste meestal lange hoektanden, wratten en onvolkomenheden hebben die hun wreedheid benadrukken.

Wayang Golek wordt opgevoerd in een theater dat panggung wordt genoemd en bestaat uit twee bananenboomstammen die het podium afbakenen en waarin de niet-gebruikte poppen worden geplaatst, waarbij de fundamenteel goede personages aan de rechterkant worden gegroepeerd en de slechte aan de linkerkant. Het repertoire kan ook geïnspireerd zijn op de Menak-cyclus die van islamitische oorsprong is.